De Verdozing van Nederland

Deze week ontving ik een rapport over logistiek vastgoed in Nederland. Het onderwerp trok me niet zo, maar dat komt omdat onbekend onbemind maakt. Maar gaandeweg het lezen van dit rapport werd ik wel enthousiast, want dit is een verbluffend goed rapport! Ruim 114 pagina’s lang, maar ik zal een samenvatting weergeven, waarna je een beetje een beeld hebt van de Verdozing van Nederland en de gevolgen.

Overigens, even een leuke vraag voor vastgoedprofessionals, wat is volgens jullie het grootste pand van Nederland? (en nee, dit is niet De Rotterdam zoals Google zegt)

Na het lezen van deze blog weet je het antwoord 😉

Eerst even de credits. Het rapport is een Ontwerpend Onderzoek en is opgesteld door landschapsarchitecten Rademacher/De Vries i.s.m. de De STEC Groep in opdracht van het College van Rijksadviseurs.

Je kunt het rapport downloaden via deze link.

Het Advies van CRa

Logistiek vastgoed moet “Minder, compacter, geconcentreerder en multifunctioneler” worden.

Er is sprake van een enorme toename van met (X)XL logistiek vastgoed. In deze categorie vallen panden van 20.000 – 50.000 m2 (XL) en groter dan 50.000 m2 (XXL). Veelal worden deze gebouwen neergezet langs snelwegen, vandaar de term “Verdozing”. Het maakt het landschap er vaak niet fraaier op met al die dozen. Of, om het rapport te quoten:

“Grote stallen, distributiecentra, datacentra, kassen en winkelcentra maken hun intrede in het Nederlandse polderlandschap en confronteren ons met een dilemma dat de kern van de Nederlandse identiteit raakt.”

Het interessante is dat we voor ons gevoel de logistieke panden maar “niks” vinden, terwijl we dat gevoel niet hebben bij kassen. Om maar even wat cijfers te laten vallen:

• Logistiek vastgoed en kassen in NL bedraagt in totaal 1.270.000.000 m2 (dit is 1,2 miljard m2!!)
• 920 miljoen m2 van dit totaal (dus 72%) betreft panden kleiner dan 2.500 m2
• 350 miljoen m2 zijn dus de grootste panden (L, XL, XXL)
• Het grootste pand van Nederland is de kas van Royal Pride Holland B.V. Wieringermeer met een oppervlakte van 1.010.000 m2 oftewel 1,0 miljoen m2

 

Het advies komt neer op 7 punten:

1. Faciliteer niet alles, maar wees selectief en stel eisen
2. Zet in op ruimtelijke clustering
3. Ruim eenlingen op en herstructureer linten
4. Verbied de ontwikkeling van ‘greenfields’ en stimuleer de herontwikkeling van ‘brownfields’
5. Houd waardevol landschap vrij van verstedelijking
6. Stel eisen aan multifunctionaliteit en inpassing
7. Benut het bestaande, en ontwikkel zo nodig nieuw instrumentarium

Deelproblemen logistiek vastgoed: 

In het rapport wordt uitgebreid ingegaan op de oorzaken en de ontwikkelingen van de groei van deze logistieke megapanden, dat moet je zelf nog maar eens rustig nalezen. Wat ik het sterke aan dit rapport vind, is dat vanuit een helikopterblik wordt ingezoomd op een aantal deelproblemen die deze bouwgroei met zich meebrengt:

• Infrastructuur
• Mobiliteit
• Arbeidsmigratie
• Duurzaamheid en circulariteit

 

Infrastructuur

Bijgaande luchtfoto van Grubbenvorst vertelt meteen het verhaal. De logistieke hallen vragen nogal wat infra.

Mobiliteit

Bijgaand schema geeft de mobiliteitsbewegingen weer tussen de logistieke centra. Deze mobiliteit neemt navenant toe en drukt dus zwaar op het wegennet, wat al redelijk overbelast is. Ander aandachtspunt volgens het rapport, 80% van deze mobiliteit vindt plaats op basis van fossiele brandstoffen!

Arbeidsmigratie

Dit was eveneens een eye-opener voor mij. In logistieke centra en kassen willen weinig mensen werken, waardoor hier doorgaans veel arbeidsmigranten voor worden aangetrokken. Dit brengt weer veel problemen met zich mee, zoals de huisvesting van deze mensen en cultuurafwijkend gedrag. De onderzoekers hebben een overzicht gemaakt van de concentratie van arbeidsmigranten en een overlay gemaakt met de logistieke zones in Nederland.

Duurzaamheid en circulariteit

De onderzoekers pleiten voor een aanpak om duurzaamheid en circulariteit toe te passen omdat de dozen zich daar bij uitstel voor lenen. Dit potentieel wordt momenteel onvoldoende benut.

Afsluitend

Dit rapport is wat mij betreft zeker de moeite waard om te lezen. Het is teveel om hier allemaal in een blog weer te geven, maar het is bijzonder interessant om te vernemen hoe het gesteld is met wat misschien wel de grootste subsector is van de vastgoedsector in Nederland.